MÜKEMMELİYETÇİLİK
Merhabalar, bu yazımda sizlere mükemmeliyetçiliğin yaşamımız üzerindeki olumsuz etkilerinden bahsedeceğim. Mükemmeliyetçi kişilere göre, hata yapmak niçin bu kadar kötü bir durum olarak algılanıyor? Mükemmeliyetçiliğin temelinde kendini sevmemek ve değersizlik duygusu mu var aslında?
Mükemmeliyetçilik, her şeyin kusursuz olmasını istemek ve kusursuz olmaya çalışmak olarak tanımlanabilir. Mükemmeliyetçi kişi kendisi için aşırı yüksek hedefler koyar ve bu hedeflere ulaşmakta yoğun endişe duyar. Hedefe ulaşma sürecinde hiçbir şekilde hata yapmaması gerektiğine inandığından karşılaşılan her engelde kendisini en kötü şekilde eleştirmeye meyillidir.
Başarısızlık korkusu: Mükemmeliyetçi kişiler, hedeflerine ulaşmadaki başarısızlığı kişisel değerleriyle eşitlerler.
Hata yapma korkusu: Mükemmeliyetçiler genellikle hataları başarısızlıkla eşitler.
Onaylanmama korkusu: Mükemmeliyetçi bireyler diğer insanların kusurlarını görmelerine izin verirlerse, artık kabul edilmeyecekleri düşüncesine kapılırlar. Bu kişiler için mükemmel olmak, eleştiriden, reddedilmekten ve onaylanmamadan korunmanın bir yoludur.
Mükemmeliyetçi davranışlar nelerdir?
Mükemmel yapamadıkça, hiçbir aktiviteye dahil olmamak. Yapılan işin sonucuna odaklanarak öğrenme sürecini kaçırmak. Kendi standartlarına uygun olmadıkça hiçbir şeyi bitmiş saymamak. Mükemmel sonuca ulaşmak için, en iyi yapabilecekleri uygun zamana kadar yapılacakları ertelemek.
Mükemmeliyetçiliğin sebepleri nelerdir?
Mükemmeliyetçi davranış modeli sergileyen ve eleştiren ebeveyne sahip olmak. Çocukken, bakım veren kişiyle güvenli bağ kuramayanlar, yetişkin olduklarında kendilerini sakinleştirmekte zorluk yaşarlar. Mükemmel olmayan bir sonucu kabul etmekte zorluk çekerler.
Mükemmeliyetçilik sosyal yaşantıyı, romantik ilişkileri ve iş yaşamını nasıl etkiler?
İş yerinde ya da okulda: Bu kişiler, bir işi bitirmekte yavaş kalırlar veya daha çok zamana ihtiyaç duyarlar. Eğer kendilerini bu alanda güvenli hissetmiyorlar ise, mükemmel yapamayacaklarını düşündükleri için başlamaya istekli olmayabilirler.
Romantik ilişkiler veya arkadaşlıklarda: Bu kişiler, karşılarındaki kişilerden gerçekçi olmayan beklentilere sahip olurlar.
Yaşam alanlarında veya ortamlarda: Bu kişiler, yaşadıkları ortamın her zaman düzenli ve güzel görünmesi için uğraşırlar.
Fiziksel görünüm: Bu kişiler mükemmel görünmek için stilleri üzerinde çok zaman harcarlar. Bu durum onları yeme bozukluklarına veya spor bağımlılığına götürebilir.
Mükemmeliyetçiliğin önüne nasıl geçebiliriz?
Öncelikle sizi mükemmeliyetçiliğe iten sebepleri anlamaya çalışabilirsiniz. Belki de bir dönem başarılarınız takdir edildi, onay gördü ve bu geri bildirimler size değerli hissettirdi. Genellikle mükemmel olmaya çalışma, kişinin kendine olan güvensizliğini ve sevgi ihtiyacı olduğunu gösterir. Mükemmeliyetçi olmaya çalışırken, kaybettiğiniz zamanı fark ederek kendinize şu soruları yöneltebilirsiniz, Zamanımı iyi kullanıyor muyum? Üretken olabiliyor muyum? Yaptığımız işin en mükemmel olmasına çalışmak yerine, öncelikle işimizde istediğimiz hedefi gerçekleştirmek konusuna öncelik verebiliriz. Her şekilde en iyisini ortaya çıkarmak yerine, kendimize yapılması gerekenler listesi çıkarıp, her maddeyi gerçekleştirmeye çalışalım. Bizi etkileyen tetikleyicileri fark etmek için kendimize notlar alalım. Geçmiş başarılarınızı hatırlayarak, yeterli olduğunuzu kendinize hatırlatın.
Mükemmeliyetçi kişiler kendilerinin farkındadırlar onlarla yaşamın zor olduğunu bilirler ve kendileri ile anlaşabilen kişiler onlar için çok özeldir. Savaşları kendi içlerindedir, kimseye bir zararları olmadığı için onları herkes sever çünkü onların anlatacakları ilginç ve keyifli hikayelerin hiç bitmeyeceğini bilirler. Mükemmeliyetçilik çoğu zaman başarıya giden yoldaki olumlu bir kişilik özelliği gibi görünse de kendine zarar veren düşünceler ve davranışlar sayesinde kişiyi hedefinden alıkoyabilir. Aynı zamanda kaygı, stres, endişe ve depresyon gibi sorunları da beraberinde getirebilir.